BAZI PROJE ETKİNLİKLERİMİZ

 

Orman Yangınları Sonrası Zarar Gören Alanları Hesaplama Türleri

TÜBİTAK 4004 - ÖZGE ÖNCÜ

Amaç:

Bugüne kadar orman yangınları konusu ve zararları çok işlenmiştir. Fakat yangın sonunda meydana gelen zarar düzeyinin hesaplanması ile bu zarara etki eden odun ürünü yanındaki diğer unsurların neler olması gerektiği konusuna bir aydınlatma getirilememiştir. Bu araştırmanın amacı, ülke ekonomisinde büyük yaralar açan orman yangınları nedeniyle doğan zarar ve kayıp tutarını O.G.M. tarafından halen uygulanan yöntem ile değil Orman İşletme Ekonomisi biliminin ışığı altında ne gibi kural, formül ve yöntemlerle hesaplamamız gerektiğini ortaya koymak ve böylece zararın gerçek değerini bulabilmeye çalışmakta.

Hedef:

Hedef kitlemiz olan atama bekleyen öğretmen adaylarında orman yangınları sonrası zarar gören alanların hesaplanması konusunda bilgilendirme, farkındalık oluşturma çalışması ve bu alandaki becerilerinin arttırılması hedeflenmiştir.

Kullanılacak Malzemeler

O.G.M.’ye ait yangın kayıt defterleri, yangın sicil fişleri, yangın çıkan meşcerelerin amenajman planları, genel satış cetvelleri, birim fiyat cetvelleri, tarife bedeli ve tevzii masraf cetvelleri incelenecektir. Söz konusu materyallerin değerlendirilmesi sonucunda O.G.M.’de halen uygulanan zarar hesabı yöntemi, rakamlarla gösterilirken, Orman İşletme Ekonomisi bilimine göre aslında bu hesabın hangi yöntemlerle hesaplanması gerektiği örneklerle gösterilmeye çalışılacaktır.

Uygulanacak Yöntem

Atölye çalışmaları

Hesaplamalı bilim uygulamaları

Uygulama Planı

Proje amacına uygun olarak öğretmen adaylarına orman yangınlarından sonra yanan alanların hesaplanmasının anlatılabilmesi hedeflenmiştir.

Böylece göreve başladıklarında bu konuyu daha verimli ve kalıcı olarak öğrencilerine anlatabilmelerini sağlamak ve bu tür konularda mesleki yeterliliklerini bu konuda arttırmak için etkinliğimizde önce sunum ile bilgilendirme çalışması ve daha sonra alan hesaplamaları uygulaması yapmak planlanmıştır.

Ormandaki yangınlardan sonra tazminata konu olabilecek zararlar ve hesaplanması kuralları:

Orman İşletme Ekonomisi kurallarına göre, yangın zararları ve kayıplarının gerçek değerini hesaplamak için uygulanması gereken yöntemlerin neler olduğunu aşağıdaki sıraya göre şöylece incelemek mümkündür:

- Ağaç servetinde meydana gelen zararın hesabı,

- Orman arazisinin boş kaldığı sürece gelir değeri kaybı,

 - Genel idare giderlerinden zarar alanlarına düşen payın hesabı,

 - Yangının çevredeki ormanlarda yaptığı zarar düzeyinin hesabı,

- İşletme planındaki aksaklıklar ve yan ürünlerdeki azalmalar nedeniyle ortaya çıkan zararın hesabı,

- Amenajman planının değiştirilmesi gerektiğinde tazminat bedelinin hesabı, - Av hayvanlarının tedirgin edilmesi halinde tazminat bedelinin hesabı,

 - Ormanın sosyal-kültürel hizmetlerindeki azalma karşılığı istenecek tazminat bedelinin hesabı,

- Çevresel değerlerde yangının sebep olduğu zararlar,

- Rekreasyon alanında yangın sonucu meydana gelebilecek zararın takdiri,

 - Havzada meydana gelebilecek zarar,

- Ağaçlandırma giderleri bedelinin hesabı, - Orman dışında ortaya çıkan zararın hesaplanması.

Burada belirtilen zarar şekillerinden sadece beş tanesinin hesaplanmasına ait kurallar ve formüller tanıtılacak olup diğer zarar şekillerinin hesaplanması ile ilgili kurallara değinilmeyecektir.

Sunum ve yapılan hesaplamalar sonucunda katılımcıların orman yangınlarına sebep olan durumları ve yanan arazilerin hesaplanması konusundaki bilimsel temelli çözüm önerileri tartışılacaktır.

WEB 2 Araçları

Mentimeter uygulaması

Kahoot Uygulaması

 

KAYNAKLAR

ACATAY, A., 1961. Orman Yangınları, İstatistik vc Yangın Emniyet Yolları. İ.Ü. Orman Fakültesi

dergisi, B, XI (1), s.40-45.

ACUN, E., 1976. Orman Yangınlarında Zarar vc Kayıpların Hesaplanması İle İstenecek Tazminatın Saptanması Kuralları, İ.Ü. Orman Fakültesi dergisi, B, XXVI (2), S.86-104.

CROSBY, S.J., 1977. A Gıtidc to the appraısal o f wıldfıres damages, benefits, and resoıtrce

values proteeted. Nort Central Forest Experiment Station Forest Service U.S. Department o f

Agriculture.

FIRAT, F ., 1971. Ormancılık İşletme İktisadı. İ.Ü. Orman Fakültesi, İ.Ü. Yayın No. 1541, O.F.

Yayın No. 156, Kutulmuş Matbaası, İstanbul.

KÜÇÜ KOŞM AN OĞLU, A., 1990. Dünya Ormancılık Günii vc Ormanların Korunması. Milliyet

Gazetesi, 21 M art 1990.

KÜÇÜKOSM ANOĞLU, A., 1988. Orman Yangınları. Kelaynaktan Haberler, Doğal Hayatı

Koruma Derneği Yay. Sayı. 24-25, Eylül-Ekim 88.

MİRABOĞLU, M., 1978. Orman Sahalarındaki Açık Maden İşletmelerinde Tazminat Bedeli

Hesaplanması. İ.Ü. Orman Fakültesi dergisi, A. 28 (1), s.13-48

Görseller

    Şekil 1: Orman Yangını Alan Hesabı

   Şekil 2: Orman Yangınları ve İklim Değişikliği  80 kişi katılımlı Mentimeter Web 2Uygulaması

YANGIN ÇALIŞMALARINDA NEDEN  CBS VE DRONE ?

EĞİTİM İLE BU BİLGİLER KAZANIM OLARAK UYGULATILACAKTIR.

CBS ile Müdahaleyi İyileştir

    Stratejik planlama, konum bazlı üç soruyu yanıtlar: Tehlikeler nerede? En yüksek risk altındaki alanlar        nerelerdir? En değerli kaynaklar nerede bulunur? CBS özellikle bu soruları yanıtlamak için uygundur. 

Coğrafya, yangın stratejisi geliştirme ile ilgili birçok kaynaktan gelen verileri düzenlemek için bir çerçeve sağlayabilir. İşbirliğini teşvik eden veri entegrasyonu ve görselleştirme yetenekleri ile CBS, stratejik planların kurum içi ve kurumlar arası geliştirilmesi için doğal bir araçtır. 

Taktik Ateş Planı Yapmak

    Mevcut bir stratejik plan ile daha etkili bir taktik plan geliştirilebilir.

Müdahaleyi İyileştirme

Belirli bir olaya müdahale etmek, stratejik planlamadan daha fazla bilgi gerektirir. Tehlike, risk ve değer analizi çok daha ayrıntılı olarak yeniden ele alınmaktadır. Orman yangınları durumunda, bir alanın riskini daha fazla değerlendirmek için eğim ve bakı ile birlikte bitki örtüsü, hava durumu, ulaşım ve diğer faktörler gibi topografyaya ilişkin veriler kullanılır. Arazi kullanım modelleri ve yönetim hedefleri ile birlikte önceki yangın oluşumlarına ilişkin veriler, bu alan için daha rafine bir risk görünümü sağlar. Değer, yerleşim yerleri veya ağaçlık alanlar gibi standart envanter türleri tarafından belirlenir.

 

    Katmanlar

Streets „    Parcels „     Fire hydrants „     Utility networks „

Topography „    Lakes and rivers „      Commercial and government buildings „

Fire station locations „   Police station locations „   Hospital locations „

School locations „      Satellite or aerial imagery „  

Historical incident or emergency call locations „        Fire demand zones „

Public occupancies  „

   DRONE

Dronların yangın ve çevresindeki çevre hakkında durumsal farkındalık edinmede daha iyi olduğudur. İtfaiyeciler bu bilgiyi alevleri söndürmek ve kontrol etmek için kullanabilirler. Bazı şirketler drone' ları su hortumları ve yangın söndürme malzemeleri ile donatıyor.

RİSK VE TEHLİKE DEĞERLENDİRİN

   İnsansız hava araçları (itfaiye uçakları gibi), kurtarma çabalarında ilk müdahale ekiplerine yardımcı olmak için sıcak noktaları izlemek için gaz sensörleri ve termal görüntüleme teknolojisine sahip kameralar kullanılarak keşif ekipleri olarak yangın yerlerine gönderiliyor.

Drone'lar, itfaiyecilere yangının ilerleyişi hakkında gerçek zamanlı bilgiler sunan yangın mahallinin havadan görünümünü sağlayarak yangınla mücadele operasyonlarına yardımcı olur.

AFETLERE MÜDAHALE ETMEK

İHA'lar , itfaiyecilerin sel, deprem veya kasırga gibi felaket olayları hakkında bilgi toplaması için güvenli ve hızlı bir yoldur .

Orman yangınlarını söndürmek için drone'lar kullanılıyor.  Orman yangınlarıyla savaşmaktan binaların yanan yapılarına kadar, termal insansız hava araçları , sıcak noktaları  ve mürettebatın nerede olduğunu tespit etmek için dumanı ve karanlığı görebilir. 

Drone' lar, tahliye ihtiyacı olan sivilleri belirleyebiliyor veya en iyi rotayı belirleyebiliyor. Bir drone' dan gelen canlı video yayını, fiziksel olarak mevcut olmayan komuta ve destek personeli arasında koordinasyon ve iletişime izin verir.

   ACİL TESLİMAT YAPIN

YANGIN ÖNCESİ PLANLAR OLUŞTURUN

İtfaiye dronları, yangınları daha az insan müdahalesi ile söndürmek için kullanılır. Bu uzaktan kumandalı robotlar, henüz yerleşim bölgelerine ulaşmamış ormanlar ve ot yangınlarıyla mücadelenin çok önemli bir parçası olan büyük hacimlerde su sağlayabilir. Bu botların kullanılması, itfaiyecilerin cehennemi yaymadan önce saatlerce söndürmeye çalışmak yerine insanların güvenliğine daha fazla odaklanmasını sağlayacak.